|
MAHİR
ÇAYAN (1945-1972)
Türkiye Halk Kurtuluş Partisi ve Cephesi(THKP-C)'nin
kurucularından, Mahir Çayan, 14 Ağustos 1945'de Samsun'da doğdu. Babası
devlet memuruydu. İlköğretimine Üsküdar'da Halil Güçlü İlkokulu'nda başladı
ve Paşakapısı İlkokulu'nda tamamladı. Ortaokul ve liseyi Haydarpaşa
Lisesi'nde tamamlayan Mahir Çayan, 1963'te İstanbul Üniversitesi Hukuk
Fakültesi'ne girdi. Ancak burada bir yıl öğrrenim gördükten sonra Ankara
Siyasal Bilgiler Fakültesi'ne kaydoldu. Bu arada Türkiye İşçi
Partisi(TİP)'ne ve Fikir Kulüpleri Federasyonu(FKF)'na bağlı SBF Fikir
Kulübü'ne de giren Çayan, 1965'de bu örgütün başkanlığını yaptı. 1967'de
kısa bir süre için Fransa'ya gitti. 1968'de İzmir'de 6.Filo'yu protesto gösterilerinde
gözaltına alındı, sonra serbest bırakıldı. Bu yıllarda TİP ve FKF içinde
başlayan tartışmalarda Milli Demokratik Devrim(MDD) görüşünü benimsedi. SBF
içindeki etkinliğinde bu görüş doğrultusunda davrandı. Yusuf Küpeli'nin FKF
genel başkanı olduğu bu dönemde, gerek SBF'de gerekse Ankara'daki devrimci
mücadele içinde aktif olan Çayan, TİP adına Zonguldak'da ve Karadeniz
Ereğlisi'nde çalışmalarda bulundu. Bu gezide Sadun Aren ile TİP Senatörü
Fatma İşmen'in tutumunu eleştirdi. Bu konudaki görüşlerini "Aren
Oportunizminin Niteliği" adı altında Türk Solu adlı dergide yayınladı.
Bu arada Milli Demokratik Devrim doğrultusunda ideolojik çalışmalarını
yoğunlaştıran Mahir Çayan, Emek dergisinde Kenan Somer'in "Devlet
Devrim ve Lenin" ve "Devrim Nasıl Tanımlanmalı" başlıklı
yazılarına Türk Solu'nda "Revizyonizmin Keskin Kokusu" adlı iki
yazıyla cevap verdi. 9-10 Ekim 1969'da Ankara'da yapılan ve Türkiye
Devrimci Gençlik Federasyonu(Dev-Genç) adını alan FKF kurultayında yapmış
olduğu uzun konuşmayla dikkati çekti. Bu dönemde Yusuf Küpeli ve Münir
Aktolga ile davranan Mahir Çayan, 1970'de Gülten Savaşçı ile evlendi. 17-18
Ekim 1970'te divan başkanlığını Yusuf Küpeli'nin yaptığı son Dev-Genç genel
kurulunda da önemli bir konuşma yaptı. Bu konuşmada Mihri Belli ile olan
ayrılıkların üstüne giden Çayan, MDD stratejisinin bir savaş stratejisi
olduğunu ve bunun bir savaş örgütü yani bir parti ile gerçekleşebileceğini
savundu.

Bundan sonra 29-30 Ekim 1971'de Ankara'da TİP Genel Kurulu
toplandığı sırada, bu kongreye katılmamış MDD görüşünü benimseyen
delegelerle ve delege olmayan işçi ve öğrencilerle birlikte düzenlenen
"Proleter Devrimcilerin Sohbet Toplantısı"ndan sonra Mihri Belli
ve grubu ile olan anlaşmazlık kopma noktasına geldi. Mahir Çayan, Yusuf
Küpeli, Ertuğrul Kürkçü ve Münir Ramazan Aktolga imzasıyla yayınlanan
'Aydınlık Sosyalist Dergi'ye Açık Mektup" ise bu süreci noktaladı. Bu
sırada birlikte hareket ettiği arkadaşlarıyla birlikte Türkiye Halk
Partisi(THKP)'nin kuruluş çalışmalarını da yürüten Mahir Çayan, örgütün
genel komitesi tarafından Yusuf Küpeli, Münir Ramazan Aktolga ile birlikte
Merkez Komitesi'ne getirildi. Komite içinde yapılan görev bölüşümü
sonucunda, THKP'nin siyasal ve ideolojik görüşlerinin biçimlenmesinden
sorumlu oldu. Bu konuda Kurtuluş dergisinde yazılar yazdı. "Yayın
Politikamız" ve "Devrimde Sınıfların Mevzilenmesi" başlıklı
yazılarda partinin devrim anlayışını formüle etti. Daha sonra bu
görüşlerini "Kesintisiz Devrim I-II-III" adlı broşürde daha
açıklayıcı biçime sokarak, kesinleştirdi. Bu arada THKP'nin şehir gerillası
eylemlerini de planlayan Çayan, 12 Şubat 1971'de Ankara'da Ziraat Bankası
Küçükesat Şubesi soygununa katıldı. Şubat 1971'de Hüseyin Cevahir, Ulaş
Bardakçı, Ziya Yılmaz, Kamil Dede, ve Oktay Etiman'la birlikte İstanbul'a
geldi ve örgütün eylemlerine burada devam edilmesi için hazırlıklarda
bulundu. 15 Mart 1971'de Türk Ticaret Bankası Erenköy Şubesi soygununa
katıldı. Devamı...
|